O Funduszu
Fundusz rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej jest państwowym funduszem celowym wprowadzonym postanowieniami ustawy z dnia 16.05.2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1123 z późn. zm.). Jego dysponentem jest minister do spraw transportu, a obsługę Funduszu prowadzi Bank Gospodarstwa Krajowego.
Celem Funduszu rozwoju przewozów autobusowych jest:
- przywracanie połączeń autobusowych do rejonów, w których komunikacja zbiorowa nie funkcjonuje lub jest niewystarczająca,
- uruchomienie mechanizmu wsparcia organizatorów publicznego transportu zbiorowego,
- likwidacja tzw. białych plam transportowych w rejonach, gdzie regionalna komunikacja autobusowa nie istnieje,
- dążenie do spójności komunikacyjnej, dofinansowanie publicznego transportu zbiorowego w zakresie przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, z wyłączeniem komunikacji miejskiej,
- przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i gospodarczemu poprzez zapewnienie obywatelom możliwości dojazdu środkami transportu publicznego m.in. do szkół, zakładów pracy czy placówek zdrowia i instytucji kultury,
- zniwelowanie wykluczenia ekonomicznego osób nie mogących znaleźć zatrudnienia w miejscu zamieszkania,
- zwiększenie liczby połączeń komunikacyjnych, które stanowi znaczne ułatwienie dla osób niepełnosprawnych i starszych.
Dofinansowanie dotyczy linii komunikacyjnych niefunkcjonujących od co najmniej 3 miesięcy przed wejściem w życie ustawy i na które umowa o świadczenie usług dotyczących publicznego transportu zbiorowego została zawarta po jej wejściu w życie.
Dofinansowanie jest przyznawane w formie dopłaty do kwoty deficytu pojedynczej linii komunikacyjnej w przewozach autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Organizator musi sfinansować ze środków własnych części ceny usługi w wysokości nie mniejszej niż 10%.
Zgodnie z pierwotnym brzmieniem ustawy dopłatę ustalono się w kwocie nie wyższej niż 1,00 zł do 1 wozokilometra. W kolejnych latach dopłata miała być ustalana w kwocie nie wyższej niż 0,80 zł do 1 wozokilometra. Początkowa wyższa kwota dopłaty powinna zachęcać organizatorów do jak najszybszego uruchamiania przewozów o charakterze użyteczności publicznej tam, gdzie występują najpilniejsze potrzeby komunikacyjne.
Na podstawie art. 39 ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875), wprowadzającego art. 30a do ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej (Dz.U. z 2019 r. poz.1123 ze zm.) ustalono dopłatę w kwocie nie wyższej niż 3,00 zł do 1 wozokilometra przewozu o charakterze użyteczności publicznej.
Prowadzenie i obsługa Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej oprócz weryfikacji wniosku i podpisania umowy nakłada na Wojewodę szereg dodatkowych zadań, do których zaliczyć można:
- Wnioski o dopłatę:
- Organizator składa wojewodzie wniosek o dopłatę za dany okres rozliczeniowy na zasadach i w terminach wynikających z umowy o dopłatę. Do wniosku o dopłatę organizator dołącza dokumenty potwierdzające dane i informacje zawarte we wniosku. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym dla pojedynczej linii komunikacyjnej w przewozach autobusowych o charakterze użyteczności publicznej wystąpi dodatni wynik finansowy, pomimo pomniejszenia go o kwotę rozsądnego zysku, organizator nie występuje z wnioskiem o dopłatę do tej linii. Wysokość tego wyniku finansowego podlega rozliczeniu w danym okresie rozliczeniowym lub w kolejnych okresach rozliczeniowych;
- Wojewoda dokonuje weryfikacji wniosku o dopłatę oraz występuje do dysponenta Funduszu z wnioskiem o przekazanie środków na realizację wniosków o dopłaty;
- Dysponent Funduszu przekazuje dofinansowanie na wyodrębniony rachunek bankowy urzędu wojewódzkiego. Warunkiem przekazania dofinansowania jest dostępność środków na rachunku Funduszu;
- Wojewoda przekazuje dopłatę na wskazany w umowie o dopłatę rachunek bankowy organizatora niezwłocznie po uzyskaniu dofinansowania od dysponenta Funduszu.
- Sprawozdania:
- wojewoda weryfikuje kwartalne i roczne sprawozdania składane przez organizatorów publicznego transportu zbiorowego i na ich podstawie sporządza sprawozdania do Ministra,
- wojewoda przekazuje kwartalne sprawozdania z realizacji zadań, na które zostało udzielone dofinansowanie w województwie, dotyczące poprzedniego kwartału – w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu kończącym kwartał
- w terminie do dnia 31 marca danego roku wojewoda przedstawia dysponentowi Funduszu roczne sprawozdanie z realizacji zadań, na które zostało udzielone dofinansowanie w danym województwie, dotyczące roku poprzedniego;
Sprawozdanie, zawiera w szczególności:
- nazwę wojewody i jego numer identyfikacji podatkowej (NIP);
- wysokość dofinansowania przekazanego przez dysponenta Funduszu w danym roku kalendarzowym;
- kwotę dopłaty wydatkowaną przez wojewodę;
- liczbę organizatorów, którym przekazano dopłatę;
- liczbę operatorów wykonujących przewozy autobusowe o charakterze użyteczności publicznej, które zostały częściowo sfinansowane ze środków Funduszu;
- liczbę linii komunikacyjnych, na których są wykonywane przewozy autobusowe o charakterze użyteczności publicznej, które zostały częściowo sfinansowane ze środków Funduszu.
- sposób i terminowość wykonania zadania, na które została udzielona dopłata, mając na uwadze postanowienia umowy o dopłatę i umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego;
- prawidłowości wyliczenia dopłaty pod względem zgodności z umową o dopłatę;
- zgodność umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego z wymogami przepisów ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym.
Kontrola jest realizowana w sposób zapewniający kontrolę co najmniej 5% środków przekazanych przez wojewodę w danym roku organizatorom funkcjonującym w danym województwie. Kontrola jest przeprowadzana co najmniej u 15% organizatorów funkcjonujących w województwie, z którymi zawarto umowę o dopłatę.
Strona internetowa Ministerstwa Infrastruktury poświęcona Funduszowi Rozwoju Przewozów Autobusowych